Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, Cumhurbaşkanı tarafından 30.05.2019 tarihinde kamuoyuna açıklanan Yargı Reformu Stratejisi Belgesi ile tüketici uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk sisteminin getirilmek istenmesine karşı olduklarını açıkladı.
Yargı Reformu Stratejisi belgesi ile tüketici uyuşmazlıkları gibi alanlarda, arabulucuyabaşvuru konusunun dava şartı olarak planlanması ve Adalet Bakanının, tüketici uyuşmazlıklarında arabuluculuk sisteminin uygulanması konusunda çalışma yürütmesi çalışmalarına tepki veren Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF) Genel Başkanı Fuat Engin,Tüketici Dernekleri Konfederasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, Tüketici ve Çevre Hakları Federasyonu (TÜÇEDEF) Genel Başkanı Osman İlhan ve Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “arabulucuya, bu kapıyı açacağız” yaklaşımı, tüketicilerin görüş ve önerileri alınmadan kurgulanan metinlerdir.” dedi.
Tüketici işleminde güçsüz olan tüketici tarafının korunması, anayasal bir hak ve şarttır
En temel alanlardan biri olan iş hukuku uyuşmazlıklarında getirilen zorunlu arabuluculuğun; tüketici uyuşmazlıklarında da yaygınlaştırılmasının, güçlüye karşı güçsüz konumda olan taraflardan birinin desteklenmesine yönelik temel ve evrensel hukuk anlayışı ile mevcut yasal düzenlemelere de aykırı olduğunu belirten Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, “adalet herkes için eşit ve erişilebilir ve öngörülebilir olmalıdır. Tüketici işleminde güçsüz olan tüketici tarafının korunması, anayasal bir hak ve şarttır. Anayasamızın 172. maddesi gereği, Devlet tüketiciyi korumak ve koruyucu tedbirleri almak zorundadır. Bu bir tavsiye değil, anayasal görevdir.” şeklinde konuştu.
Uygulamanın 6502 sayılı Tüketicinin korunması hakkındaki kanunun amaç maddesiyle çelişmekte olduğunu aktaran Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, bu yaklaşımın bugüne kadar tüketicinin hak arama sürecindeki tüm kazanımlarının ortadan kaldırılması anlamına geldiğini belirtti.
Hakkını arayan tüketiciye ek masraf çıkacak
“Tüketici davalarının harç ve rüsumdan muaf olması gibi özel durumları söz konusu iken, arabulucu sisteminin getirilmesiyle ortaya çıkacak ek masraflar tüketicinin hak aramasının önünde engel oluşturacak ve caydırıcı bir unsur olarak işlev görecektir. Ayrıca arabuluculukta uzlaşma sağlanamadığı takdirde tüketicinin hak arama süreci uzayacak ve adalet gecikecektir.” diyen Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, tüketici hukukunun temel yaklaşımının hukuka aykırı tüketici işlemi yapanın ‘cesaretini kıracak’ önlemleri almak ile uyuşmazlığın doğmasını engellemek olduğunu ve aksi takdirde hiçbir çözümün gerçekte tüketici lehine olmayacağını ifade etti.
Kamu sağlığı zarar görecek
Zorunlu arabuluculuk uygulamasının, ‘hızlı ve ücretsiz’ olması gereken tüketici yargılamasındaki süreyi tüketici aleyhine uzatacağını ve bu durumun tüketicinin hak arama eğilimine büyük zarar vereceğini kaydeden Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, “Tüketici uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk, bir yandan kamu sağlığını yakından ilgilendiren çok çeşitli tüketici uyuşmazlıklarında gizliliğe neden olacaktır, öte yandan da temel ve evrensel tüketici haklarından biri olan bilgilenme hakkını da kullanılmaz hale getirecektir. Bu nedenlerle tüketici uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk uygulanmasına yönelik yapılan çalışmalar uygulamada olumsuz sonuçlar doğuracaktır.” diyerek görüş ve endişelerini kamuoyunun dikkatine sundu.
Tüketiciye tanınmış haklar, arabuluculuk masasında pazarlık konusu yapılamaz
Ortak açıklama yapan Tüketici Federasyonları Genel Başkanları, “Tüketici uyuşmazlıklarında, taraflar arası uzlaşmanın sağlanması yönünde; avukatlık kanununda, ön inceleme aşamasında, dava öncesi satıcı ve sağlayıcıya tüketici örgütleri aracılığı ile gönderilen yazılarda ve tüketicinin bilgilendirme ve talebinde arabuluculuğa benzer sistem işlemektedir ve uygulanmaktadır. 6502 sayılı tüketicinin korunması hakkındaki kanunun işlevini gölge düşürecek olan ve kanun ile tüketiciye tanınmış hakların arabuluculuk masasında pazarlık konusu yapılacak olması, Tüketiciler açısından hiçbir şekilde kabul edilemez. Tüketici uyuşmazlıklardan kaynaklı arabuluculuk sistemi ve uygulama çalışmaları çok geç olmadan gündemden kaldırılmalıdır” dedi.
31.05.2019, Nilüfer Tuba Akman Tüketici Postası