"Olimpiyat Ruhu"na 32. kez yolculuk yapacağız.
Spor gösterisi, insan bedeninin ulaşabileceği limitlerin zorlanması, rekorlar, barış, kardeşlik, ne dersek haklıdır. Ancak olimpiyat oyunları bir ruhtur; insanlığın, ortaklaşmanın ve dayanışmanın egemen olduğu...
1968 Mexico City Olimpiyatları.
16 Ekim 1968.
200 metre finali.
İpi ilk sırada göğüsleyen atlet ABD'li siyahi atlet Tommie Smith. Ardında Avustralya'lı beyaz Peter Norman ve ABD'li siyahi atlet John Carlos.
1968. Dünyanın en uzun yılı
1968 Mayıs'ında Fransa'da ateşlenen öğrenci hareketi dalga dalga büyüdü ve dünyanın hemen her ülkesinde öğrenci ve işçilerin ortaklaşmasıyla dünyayı kasıp kavuran bir sol harekete neden oldu.
Kimi yerde iktidarlar değişti, kimi yerde özgürlük alanları genişledi, çoğu yerde de sokakları, meydanları dolduran binlerce insan iktidar gücüyle dümdüz edildi.
Ama 1968'de başlayan bu ateş hiç sönmedi.
O yıl; Güney Afrika'da ırk ayrımcılığı, ABD'de Siyah Güç hareketi ile ırkçılık karşıtı mücadele, olimpiyatların yapıldığı Meksika'da yoksullaşmaya karşı çıkan öğrenci ve işçilerin üzerine çöken polis ve ordu gücüyle yüzlerce ölü bedenin kamyonlara doldurulup götürüldüğü Tlateloco Katliamının yaşandığı yıldı.
16 Ekim 1968. Podyumda tarihi yeniden yazmak...
Evet, 200 metre koşusu bitti.
İlk üçe giren atletler podyuma çıkıp madalyalarını takacaklar.
Yarışın birincisi ve üçüncüsü siyahi atletler, ikinci olan beyaz atletin yanına giderler ve podyumda ırkçılık ve yaşanan şiddet olaylarını protesto etmeyi düşündüklerini söylerler. Beyaz Peter Norman protestoya katılacağını söylemekle kalmayıp siyah eldiven takmayı önerir.
Alelacele iki adet siyah eldiven bulunur.
Sağ tekini Smith, sol tekini Carlos takar.
Norman da göğsüne kocaman "insan hakları için Olimpiyat" yazan bir rozet iğneler.
Madalyalar takılır.
Ulusal marş çalınmaya başladığında iki siyahi atlet eldivenli ellerini yumruk yapıp havaya kaldırır. Beyaz olanı da dimdik, rozeti ile destek verir.
Kürsüde artık "insanlık" vardır.
Bedel ödemek
İnsanlığın podyumdaki duruşu bedelsiz olmayacaktı elbette.
İki siyahi atlet olimpiyatlardan ihraç edilir.
Beyaz atlet de, ülkesine döndüğünde toplum tarafından dışlanır ve atletizm kariyeri sonlanır.
2021/Temmuz.
Dünya Tommie Smith, Peter Norman ve John Carlos'u hiç bir zaman unutmadı.