Sayıları giderek artan alışveriş merkezleri (AVM), büyük şehirler için aynı zamanda en önemli sosyal mekanlar haline gelmiş durumda.
Ailelerin ev ve mutfak ihtiyaçlarını karşılamak kadar gezmek ve eğlenmek için de uğrak yeri haline gelen devasa yapıların bir kaçı hariç önemli bir eksiği bulunuyor; ibadet yeri. Tatil günlerinin önemli bir bölümünü AVM'lerde geçirenler, ibadetlerini yerine getirmek istediğinde ya yerini bulamıyor, ya da bulduğunda büyük bir şaşkınlık geçiriyor. Kendilerine alışveriş merkezleri ile ilgili gelen şikayetlerde 'ibadet yeri'nin üst sıralarda yer aldığını belirten Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, "Tüketim bir yaşam biçimidir, AVM'ler de bu anlamda yaşam merkezleridir. Müşterilerine sabahtan akşama kadar ihtiyaçlarını karşılamayı taahhüt etmektedirler. Dolayısıyla hangi dinden olursa olsun insanlar için iyi bir ibadethane yeri yapılmalıdır. Bu olmadığı takdirde tüketicinin tüm ihtiyaçlarının karşılandığı iddia edilemez." dedi.
Tüketiciler Birliği, bu konuda 2008 yılında yaptığı araştırmayı yakın bir zamanda yenilemeyi düşünüyor. 2008'deki araştırmada 99 mekânı mercek altına alan birlik, bunlardan 44'ünde ibadethane olmadığını belirledi. Ayrıca, İstanbul'da faaliyetlerini yürüten 65 AVM'nin 30'unda tüketicinin dini vecibelerini yerine getirebileceği bir yerin almadığını ortaya koydu. Araştırmayı 2011'de yenileyeceklerini ifade eden birlik başkanı Nazım Kaya, "Yaptığımız bir diğer tespit de AVM'lerin maalesef dini vecibelerin yerine getirildiği yerleri önemli görmedikleri idi. İbadethaneler genelde bodrum katlarına ya da otoparklara konuluyor. Buraları arayıp bulmak da bir hayli zor. AVM'ler tüketici memnuniyetini tam anlamıyla karşılamalı. AVM yönetimleri bu duruma kayıtsız kalmamalı." ifadelerini kullandı. Kaya, bu konudaki araştırmayı 2011 yılında yenileyeceklerini ve bu kez tüketicilerin yer konusundaki görüşlerini de alacaklarını vurguladı.
Tüketici Hakları Uzmanı Bülent Deniz ise AVM'lerin bu konudaki tavırlarının tüketicilerden gelecek taleplere göre şekilleneceğini düşünüyor. Deniz, "Müşteri taleplerine ibadethane noktasında kulak veriliyor. Ben sayıca bir yetersizlik gözlemlemiyorum. Tüketici yeter ki ibadethane talebinde bulunsun, bu istemleri AVM'ler tarafından karşılanacaktır." değerlendirmesinde bulundu. Bununla birlikte ibadethanelerin 'bulunamayacak yerlerde' olmaması gerektiğine işaret eden Deniz, "Kanımca ibadethane noktasında talepler bir nebze olsun karşılanıyor ama ayrılan yerler otoparklar, yani egzoz gazının olduğu yerler. Bu uygun ve doğru değil." diye konuştu.
KİRACILAR DA DERTLİ
Tüketicilerin AVM'lere yönelik ibadethane yeri şikâyetleri buralarda mağazası bulunan şirketler tarafından da destek görüyor. Colin's & Loft firmasının Yönetim Kurulu Üyesi Şahin Eroğlu, insanların sosyal ve kültürel tarafına ağırlık veren alışveriş merkezlerinin daha çok müşteri çekeceğine işaret etti. Eroğlu, "Bu kapsamda ibadethanelerin açılması ve sayılarının artması önemlidir. İbadethanelerin yeri de aynı şekilde. Otoparklarda ya da bodrum katlarında yer tahsis edilmesi sıhhatli değil." tespitini aktardı.
Büyüklük bakımından AVM'ler arasında ön sıralarda yer alan İstinye Park'ın Genel Müdürü Hakan Kurt da ibadethanelerin, bodrum ya da garajlarda değil de alışveriş katlarında olmasının önemli olduğunu vurguladı. Kurt, "Dini vecibelerin yerine getirildiği alanların otopark ya da bodrum katlarında olmasını uygun bulmuyoruz. Müşterilerin ibadet ihtiyacı da diğer tüm hizmetlerde olduğu alışveriş katlarında karşılanmalı." şeklinde konuştu.
"İBADET YERİ ÖNCE POJELERE GİRMELİ"
Bünyesinde İstanbul Torium, Bursa Korupark ve Antalya Deepo'nun yer aldığı Torun AVM'nin genel koordinatörü İlham İnan Dündar, araştırmaların AVM'lerde alışveriş için harcanan saati; birey için ortalama 2 saat 36 dakika, aileler için 3 saat 19 dakika olduğunu ortaya koyduğunu kaydetti. Bu noktaya dikkat çeken Dündar, "Tüketici olarak ibadetinizi dilediğiniz yerde yapar, kaldığı yerden alışverişinize devam edebilirsiniz. Önemli olan AVM yönetimlerinin müşterisinin ibadet zamanı sebebi ile alışverişini yarıda kesip dışarı çıkmasını kendi kârı ve kaybı noktasında değerlendirmesidir. Ülkemizde çok azı dışında AVM'ler projelerinde ibadethaneler için yer tahsisi yapmaktadır." dedi. İbadethanelerin kolay bulunabilir yerlerde olmasının önemli olduğuna dikkat çeken Dündar, diğer yandan müşterinin ibadetini yerine getirebilecek bir yer aradığını belirterek şöyle konuştu:
"İbadethane yeri kolay bulunabilir, ulaşılabilir ve güvenli alanlarda olmalıdır. İbadet görevini yerine getirecek çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler veya bayanlar için aydınlık bir ortamda iç huzuru ile kaygısız bir biçimde ibadete gidip gelebileceği ve ibadet edebileceği noktalarda yer tahsis edilebilir. Bu şartlar hangi katlarda minimum yerine getirilebiliyorsa o katlardan herhangi biri ibadethane yerleşimi için uygundur. Otoparkta veya bodrumda olması ibadet eden için önemli bir unsur değildir. Çünkü ibadet eden bir işi arasında dini bir görevini yerine getireceği mekân aramaktadır."
Airport AVM Genel Müdürü Burçin Bendegül de insanların dini vecibelerini istediği yer ve zamanda yerine getirmesinin önemine işaret etti. AVM'lerin yüzde 73'ünde ibadethane bulunduğunu belirten Bendegül, AVM'lerin önemli bir bölümü yabancı sermaye yatırımı olduğunu da vurguladı ve "Bunların bir bölümü üzülerek itiraf etmeliyim ki, mekânlarında ibadethanelere yer vermiyorlar." dedi. Bendegül, ibadethanelerin atıl yerlere konulmasına da itiraz ederek, "Buralara yaşam merkezi diyorsak insan anahtarını da yaptıracak, kuru temizlemeye de gidecek ibadethaneye de gidecek. İbadethaneler daha gözle görülür yerlerde olmalı." diye konuştu.
Ailelerin ev ve mutfak ihtiyaçlarını karşılamak kadar gezmek ve eğlenmek için de uğrak yeri haline gelen devasa yapıların bir kaçı hariç önemli bir eksiği bulunuyor; ibadet yeri. Tatil günlerinin önemli bir bölümünü AVM'lerde geçirenler, ibadetlerini yerine getirmek istediğinde ya yerini bulamıyor, ya da bulduğunda büyük bir şaşkınlık geçiriyor. Kendilerine alışveriş merkezleri ile ilgili gelen şikayetlerde 'ibadet yeri'nin üst sıralarda yer aldığını belirten Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, "Tüketim bir yaşam biçimidir, AVM'ler de bu anlamda yaşam merkezleridir. Müşterilerine sabahtan akşama kadar ihtiyaçlarını karşılamayı taahhüt etmektedirler. Dolayısıyla hangi dinden olursa olsun insanlar için iyi bir ibadethane yeri yapılmalıdır. Bu olmadığı takdirde tüketicinin tüm ihtiyaçlarının karşılandığı iddia edilemez." dedi.
Tüketiciler Birliği, bu konuda 2008 yılında yaptığı araştırmayı yakın bir zamanda yenilemeyi düşünüyor. 2008'deki araştırmada 99 mekânı mercek altına alan birlik, bunlardan 44'ünde ibadethane olmadığını belirledi. Ayrıca, İstanbul'da faaliyetlerini yürüten 65 AVM'nin 30'unda tüketicinin dini vecibelerini yerine getirebileceği bir yerin almadığını ortaya koydu. Araştırmayı 2011'de yenileyeceklerini ifade eden birlik başkanı Nazım Kaya, "Yaptığımız bir diğer tespit de AVM'lerin maalesef dini vecibelerin yerine getirildiği yerleri önemli görmedikleri idi. İbadethaneler genelde bodrum katlarına ya da otoparklara konuluyor. Buraları arayıp bulmak da bir hayli zor. AVM'ler tüketici memnuniyetini tam anlamıyla karşılamalı. AVM yönetimleri bu duruma kayıtsız kalmamalı." ifadelerini kullandı. Kaya, bu konudaki araştırmayı 2011 yılında yenileyeceklerini ve bu kez tüketicilerin yer konusundaki görüşlerini de alacaklarını vurguladı.
Tüketici Hakları Uzmanı Bülent Deniz ise AVM'lerin bu konudaki tavırlarının tüketicilerden gelecek taleplere göre şekilleneceğini düşünüyor. Deniz, "Müşteri taleplerine ibadethane noktasında kulak veriliyor. Ben sayıca bir yetersizlik gözlemlemiyorum. Tüketici yeter ki ibadethane talebinde bulunsun, bu istemleri AVM'ler tarafından karşılanacaktır." değerlendirmesinde bulundu. Bununla birlikte ibadethanelerin 'bulunamayacak yerlerde' olmaması gerektiğine işaret eden Deniz, "Kanımca ibadethane noktasında talepler bir nebze olsun karşılanıyor ama ayrılan yerler otoparklar, yani egzoz gazının olduğu yerler. Bu uygun ve doğru değil." diye konuştu.
KİRACILAR DA DERTLİ
Tüketicilerin AVM'lere yönelik ibadethane yeri şikâyetleri buralarda mağazası bulunan şirketler tarafından da destek görüyor. Colin's & Loft firmasının Yönetim Kurulu Üyesi Şahin Eroğlu, insanların sosyal ve kültürel tarafına ağırlık veren alışveriş merkezlerinin daha çok müşteri çekeceğine işaret etti. Eroğlu, "Bu kapsamda ibadethanelerin açılması ve sayılarının artması önemlidir. İbadethanelerin yeri de aynı şekilde. Otoparklarda ya da bodrum katlarında yer tahsis edilmesi sıhhatli değil." tespitini aktardı.
Büyüklük bakımından AVM'ler arasında ön sıralarda yer alan İstinye Park'ın Genel Müdürü Hakan Kurt da ibadethanelerin, bodrum ya da garajlarda değil de alışveriş katlarında olmasının önemli olduğunu vurguladı. Kurt, "Dini vecibelerin yerine getirildiği alanların otopark ya da bodrum katlarında olmasını uygun bulmuyoruz. Müşterilerin ibadet ihtiyacı da diğer tüm hizmetlerde olduğu alışveriş katlarında karşılanmalı." şeklinde konuştu.
"İBADET YERİ ÖNCE POJELERE GİRMELİ"
Bünyesinde İstanbul Torium, Bursa Korupark ve Antalya Deepo'nun yer aldığı Torun AVM'nin genel koordinatörü İlham İnan Dündar, araştırmaların AVM'lerde alışveriş için harcanan saati; birey için ortalama 2 saat 36 dakika, aileler için 3 saat 19 dakika olduğunu ortaya koyduğunu kaydetti. Bu noktaya dikkat çeken Dündar, "Tüketici olarak ibadetinizi dilediğiniz yerde yapar, kaldığı yerden alışverişinize devam edebilirsiniz. Önemli olan AVM yönetimlerinin müşterisinin ibadet zamanı sebebi ile alışverişini yarıda kesip dışarı çıkmasını kendi kârı ve kaybı noktasında değerlendirmesidir. Ülkemizde çok azı dışında AVM'ler projelerinde ibadethaneler için yer tahsisi yapmaktadır." dedi. İbadethanelerin kolay bulunabilir yerlerde olmasının önemli olduğuna dikkat çeken Dündar, diğer yandan müşterinin ibadetini yerine getirebilecek bir yer aradığını belirterek şöyle konuştu:
"İbadethane yeri kolay bulunabilir, ulaşılabilir ve güvenli alanlarda olmalıdır. İbadet görevini yerine getirecek çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler veya bayanlar için aydınlık bir ortamda iç huzuru ile kaygısız bir biçimde ibadete gidip gelebileceği ve ibadet edebileceği noktalarda yer tahsis edilebilir. Bu şartlar hangi katlarda minimum yerine getirilebiliyorsa o katlardan herhangi biri ibadethane yerleşimi için uygundur. Otoparkta veya bodrumda olması ibadet eden için önemli bir unsur değildir. Çünkü ibadet eden bir işi arasında dini bir görevini yerine getireceği mekân aramaktadır."
Airport AVM Genel Müdürü Burçin Bendegül de insanların dini vecibelerini istediği yer ve zamanda yerine getirmesinin önemine işaret etti. AVM'lerin yüzde 73'ünde ibadethane bulunduğunu belirten Bendegül, AVM'lerin önemli bir bölümü yabancı sermaye yatırımı olduğunu da vurguladı ve "Bunların bir bölümü üzülerek itiraf etmeliyim ki, mekânlarında ibadethanelere yer vermiyorlar." dedi. Bendegül, ibadethanelerin atıl yerlere konulmasına da itiraz ederek, "Buralara yaşam merkezi diyorsak insan anahtarını da yaptıracak, kuru temizlemeye de gidecek ibadethaneye de gidecek. İbadethaneler daha gözle görülür yerlerde olmalı." diye konuştu.
Kayıtlar
6 yorum:
AVM'lerin olduğu büyük şehirlerde neredeyse her mahallede bir cami var. İbadet etmek isteyen bu camilere gidebilir. Müslümanlar da tembelleşti galiba her şeyi ellerinin altında istiyorlar. Ayrıca alışveriş dediğin en fazla iki saat sürer. Alışverişini ona göre ayarlarsın olur biter. Ve yine ayrıca kılamayacağın namazı toplu halde kılmak gibi bir kolaylık getirmiş din.
Alışveriş yapmak iki saat sürebilir; ancak AVM'lerin amacı bütün gününüzü orada geçirmenizi sağlanmıştır ve buna göre tasarlanmıştır. Bugün insanlar AVM'lere sadece alışveriş yapmak için değil; gezmek, eğlenmek, vaktini geçirmek vb. için gitmektedir. Dolayısıyla her türlü ihtiyacını (ibadet dahil) AVM'de karşılamak ister. AVM'ler de tüketiciyi orada tutmak için tüketici ihtiyaçlarına cevap vermek zorundadır.
Hilal Hanım'ın "müslümanlar da tembelleşti galiba herşeyi ellerinin altına istiyorlar" demesi çok üzücü. Neticede müslümanlar da tüketicidir ve her türlü kolaylığı istemesi en doğal hakkıdır. Üstelik ibadethanelerin otoparklara ya da kimsenin adım atmayacağı ücra köşelere atılıp, ibadet etme görevini yerine getirmek isteyen müslümanların ikinci sınıf vatandaşı muamelesi yapılmasından şikayet edilirken insanları mahalle camilerine göndermek akıl almaz bir fikir.
Madem ibadethane isteniyor,mescit yanında şapel ve havra olmadı budist tapınağıda yapılsın.Hilal Ertan isimli yorumcunun dediği gibi AVM.lerin yakınında camiler mevcut.Örnek.Capitol yakınında hemen karşısında İlahiyat Fakültesi içinde kocaman bir cami,biraz ilerisinde Altunizade camii,Nautilus AVM.de hemen yakınında İbrahimağa camii.Halkımız biraz kıçını rahat koltuklarından kaldırıp bir zahmet oralara gitsin.Dini her yerde alet etmeye alışkınlar bunu kullanırlar.AVM.lerde sadece müslüman kardeşlerimiz değil diğer dinlerede mensup kardeşlerimizde var.Bunlarında istekleri karşılansın.AVM.leri eğlence merkezi olarak görenler ve hiç alışverişde yapmadan gezenlerde var.İbadet edecekler bir zahmet yakınlardaki ibadethanelere gitsinler.Saygılarımla..
Namaz kilmayan namaz kilan adina konusmasin..Tembele is buyur sana akl versin.Asil tembel sizlersiniz.Muslumanin zamani cok kiymetli ve ibadet zaman ile endeksli.Allah adinada beyanda bulunmayin.Toplu namaz kilinabilir hukmu siz cahillerin uydurusu.Muslumanlarin taleplerini hazmetmek size agir geliyor lutfen saygiya davet ederim.
Alışveriş merkezlerinin yakınındaki her camide tuvaletler var. Demek ki AVM'lere tuvalet yapılmasına gerek yok. İnsanlar bi' zahmet oralara gidiversinler. Çok mantıklı değil mi?
AVM'ler "yaşamın merkezi" olma amacı taşıyorlarsa, müslümaların da, diğer dinlere mensup insanların da dini gerekliliklerini yerine getirecekleri yerler yaparlar. Sadece burada durmazlar, emzirme ve bebek bakım odaları yaparlar, AVM'yi engellilerin kendi başlarına gezebilecekleri şekilde inşa ederler.
Bu devirde müşterisinin ihtiyaçlarını ondan önce düşünüp karşılamaya çalışmayan işletme kaybeder. Beğenseniz de beğenmeseniz de bu ülkede müslüman vatandaşlar çoğunlukta. Onları görmezden gelirseniz, onlar da hak ettikleri saygıyı görecekleri bir yere giderler. Hatırladığım kadarıyla AVM'lerin amacı müşteri kaybetmek değildi!
AVM'de mescit olsun demek nasıl "dini her yere alet etmek" oluyor, bunu "Adsız" beyefendi/hanımefendi biraz açarsa memnun olacağız. İnsanlar elbette yaşam tarzlarına uygun şekilde çeşitli taleplerde bulunacaklar, bunun nesi yanlış? Çoğunluğu müslüman olan bir ülkede mescit talebini neden garip karşılıyorsunuz ki?
"Yapılsın" denmesini anlarım. Yapılsın tabi. Çocuk bakım odası yapılsın, engelli tuvaleti yapılsın, mescit yapılsın, "şapel ve havra" yapılsın, hem de en iyisinden yapılsın. Ne gerekiyorsa yapılsın. Ama "yapılmasın" demek yıkıcı, yasakçı, kendini beğenmiş bir yaklaşımın işareti. "Müslümanlar camilerine gitsin, zenciler de arka koltuklarında otursun" değil mi ama(!)
Allah'ın ni'metlerini zevkle ve şükürle yaşayan.İbadetlerini severek ve isteyerek yapan insanlar pek çok.Bunu horlayanlar bir kez olsun düşünsünler belki hayatlarında atladıkları birşeyler vardır...
Yorum Gönder